E-locs NS 1600 > NS 1800 / Elektrische locs Nederland | Treinen Nederland Terug naar Toen

Opsplitsing in NS 1600- en NS 1800-serie

Bij de opsplitsing van NS in 1999 werd de serie 1600 verdeeld over NS Reizigers (NSR) (21 stuks) en NS Cargo (NSC) (37 stuks). De locomotieven van NS Cargo (1601-1637) behielden hun oude nummer, de NSR-locs kregen een nummer in de 1800-serie, met behoud van volgnummer. Slechts één loc, de 1637, kreeg de nieuwe rode huisstijl van NS Cargo aan-gemeten, de rest behield het NS-geel. In 2002 werden nog eens 14 locomotieven (1623, 1624 en 1626-1637) naar NS Reizigers overgeheveld. Wegens grote schade aan de 1625 ging deze niet over naar NSR, en werd de nummerserie onderbroken. Ook de rode 1637 ging naar NS Reizigers en kreeg later zijn gele kleur terug. De loc heeft voor NSR nog wel in de rode kleur gereden met het nummer 1837 erop.

In december 2006 waren er plannen om de 1600'en die terzijde stonden te Maastricht ook over te hevelen naar NSR, aangezien Railion met een overschot kampte. Het betrof de locs 1605, 1607, 1608, 1610, 1617, 1618, 1620, 1622 en 1625. Deze locs zijn echter niet aan NSR verkocht, aangezien deze de verkoopprijs te hoog vond en de bestelling van nieuwe VIRM-dubbeldekstreinstammen minder tijd in beslag nam.

Inzet

NS Cargo, Railion, DB Schenker Rail

Vanaf januari 1999 werden de locomotieven 1601 - 1637 ingezet bij NS Cargo.

NS Cargo ging na een fusie met DB Cargo in 2000 verder onder de naam Railion en sinds 2009 onder de naam DB Schenker Rail. Per 1 april 2016 werd de naam weer veranderd naar DB Cargo. Dit bedrijf zette de 1600'en in voor goederentreinen en besloten reizigerstreinen.

In de periode 2009-2011 werden de 1605, 1607, 1608, 1610, 1617, 1620, 1622 en 1625 gesloopt.

Sinds februari 2012 verschenen de 1600'en ook in DB-rood.[2] Alle zeven bij DB Schenker Rail in dienst zijnde 1600'en werden rood geschilderd. Dit betrof de 1602, 1604, 1611, 1612, 1614, 1615 en 1616.

DB Schenker zette de zeven locomotieven dagelijks in voor Unit Cargo-treinen vanuit de Kijf-hoek naar Amsterdam, Onnen, Sloe en Sittard.

Het aantal ingezette locomotieven slonk vanaf 2012, eerst gingen de 1602 en 1612 terzijde, later volgden ook de 1614 en 1616.

Vanaf januari 2020 reden er nog maar drie 1600's bij DB Cargo. Dit betrof de 1604, 1611 en 1615.

Per 3 april 2020 werden deze drie locs buiten dienst gesteld omdat zij aan revisie toe waren. Door de geplande verbouwing van Rangeerterrein Kijfhoek naar een bovenleidingsspanning van 25 kV was het voor DB niet rendabel genoeg om de 1600'en nog te reviseren.

Kleurrijk aan het afscheid waren de teksten op de locs: "Elke dag wat dichterbij, na 39 jaar trouwe dienst is het dan voorbij" en "DB Cargo neemt afscheid van de locomotiefserie 1600".

NS Reizigers

NS Reizigers gebruikte de locomotieven voor het trekken of duwen van dubbeldeksmaterieel van de eerste generatie en voor het trekken van rijtuigen in de reizigersdienst.

Loc 1838 is na een botsing te Amsterdam Centraal op 21 mei 2004 met zware schade buiten dienst gesteld. De loc heeft als onderdelenleverancier voor andere locs gefungeerd en stond lange tijd te Roosendaal. In augustus 2007 is de loc in Rotterdam gesloopt. Tot 2010 werden ook de 1826, 1841 en 1851 gesloopt.

Door de terzijdestelling van de ICK-rijtuigen per 20 april 2009 had NS Reizigers een locomotievenoverschot. Daarom is een deel van de serie 1800 sindsdien terzijde gesteld.

Per 14 juni 2009 werden ook de geleasete ICL-rijtuigen uit de roulatie gehaald. Deze zijn naar hun eigenaar Deutsche Bahn teruggekeerd. De locomotieven die de ICL-treinen trokken zijn terzijde gesteld. Hierdoor is een groot deel van het 1800-park naar opstelterreinen verbannen. De locs NS 1700 zijn ongeveer 10 jaar jonger en genieten daarom de voorkeur van NS Reizigers. De inzet van de door 1800's getrokken dubbeldekstreinen werd per 7 september 2010 beëindigd, maar werd wegens materieeltekort in januari 2011 weer tijdelijk gereactiveerd. Hiervoor werden de 1839, 1842-1847, 1849-1851, 1853, 1855, 1857 en 1858 weer in dienst gesteld. Sinds 1 april 2011 is deze inzet echter weer beëindigd en staan alle 1800-locomotieven weer terzijde.

Locomotief 1856 ging in 2010 als museumloc naar het Spoorwegmuseum en kreeg in 2011 zijn oude nummer 1656 terug. In 2015 volgde als plukloc ook de 1840.

De locomotieven 1823-1837 zijn eigendom van NS Financial Services en worden vrijwel allemaal aan particuliere vervoerders verkocht.

De terzijde gestelde locomotieven 1839-1858 werden onder andere te Amsterdam Dijksgracht en Nijmegen opgesteld. Terugkeer op korte termijn leek onwaarschijnlijk. In augustus 2014 is de 1849 gesloopt als proefloc voor de rest van de nog in bezit zijnde 1800'en van NS Reizigers.

In april 2015 is de sloop gestart. Alle 1800's van de NS werden gesloopt bij HKS. Er werd gestart met de 1843, 1844 en 1850, die op 21 april naar de sloperij gingen. Vervolgens gingen op 28 april de 1839, 1847 en 1853 voor sloop naar HKS. Ook de 1607, 1608, 1617, 1620, 1838, 1842, 1845, 1846, 1848, 1852, 1854, 1855, 1857 en 1858 werden in het voorjaar van 2015 gesloopt. NSR heeft geen 1800's meer in actieve dienst.

ACTS, HUSA

ACTS heeft een aantal locs van het type 1600 van Railion overgenomen. De eerste locomotief die gehuurd is door ACTS, is de 1601. Deze loc is per 21 april 2008 ingezet. Nadat deze loc weer was teruggegaan naar Railion (het betrof een proefbedrijf) heeft ACTS de 1606, 1609, 1619 en 1621 in gebruik genomen.

In 2011 zijn alle vier 1600's van ACTS (inmiddels HUSA geheten) bestickerd in de nieuwe kleuren van de eigenaar. Zij werden ingezet voor diverse treinen van HUSA, waarvan de containershuttles tussen de Rotterdamse haven en Veendam/Leeuwarden tot hun vaste inzetgebied behoort. Ook deden ze soms dienst voor extra personentreinen (bijvoorbeeld in het wintersportseizoen).[3] Toen HUSA stopte met het Nederlandse spoorvervoer, zijn twee locomotieven overgaan naar RRF en de andere twee zijn terzijde gesteld. Die zijn in 2015 verkocht aan EETC. De 1621 die HUSA in dienst had is over gegaan naar Captrain.

DB Autozug

Vanaf 9 december 2007 worden de internationale nachttreinen die via Emmerich naar Amsterdam Centraal rijden, gereden door DB Autozug. Omdat DB Autozug nog niet over (vol-doende) locomotieven beschikt, huurde zij tot december 2010 voor de tractie op het Neder-landse traject enkele locomotieven BB 1600 van DB Schenker Rail.

Bentheimer Eisenbahn

Eind 2011 heeft de Bentheimer Eisenbahn Eloc 1835 gekocht van NSR, waarbij deze het nummer "E01" gekregen heeft. De loc werd ingezet voor de Coevordenshuttle, maar kan in opdracht van Locon ook voor de Bentheim- en Bolognashuttle ingezet worden. Eind 2020 ging hij over naar Train Charter Services als 102001.

Locon Benelux B.V.

In juni 2011 zijn de 1827 en 1834 verkocht aan Locon Benelux, die ze ging inzetten in het goederenvervoer. De locomotieven zijn vernummerd in 9901 en 9902. In oktober 2011 heeft Locon nog twee 1800's gekocht, de 1831 en 1836, vernummerd in 9904 en 9905. In juni 2013 verscheen 1828 in Locon-kleuren als 9906. In november 2013 is de Locon 9903, ex-NS 1837, in dienst gesteld. In april 2014 is de 9908, ex-NS 1830, in dienst gesteld, die het stadswapen als enige Locon-locomotief weer heeft. Dit omdat het hoofdkantoor in Zwolle is gevestigd, en NS 1830 het stadswapen van Zwolle had. Eind februari is de 9901 beplakt in het oranje Loconfolie in Nordhorn, bij een locwerkplaats van de Bentheimer Eisenbahn.

De locomotieven worden voor onder andere afvaltreinen gebruikt, maar ook om steenslag-wagens heen en weer te brengen, staaltreinen en gezelschapstreinen te rijden. Ook worden de locomotieven soms ingezet voor de Coevorden- en de Bentheimshuttle.

Rail Force One B.V.

Sinds juli 2017 is Rail Force One als zelfstandig vervoerder actief in Nederland. Voor het goederenvervoer binnen Nederland gebruikt RFO sindsdien de voormalige Locon locomo-tieven 1828, 1829, 1830 1831 en 1837. Deze zijn na het faillissement van Locon overgenomen door RailRelease en weer teruggenummerd naar hun oorspronkelijke NS-nummer. Vanaf 1 oktober 2018 werd ook de 1837 in gebruik genomen, die eerder door RRL was verhuurd aan Captrain. Aan het begin van 2019 werd Ex-Locon 9908 gereviseerd en werd RFO 1830. Van de vijf locomotieven, rijden er nog drie in de oranje/witte Locon-huisstijl rond. Loc 1829 is sinds de zomer van 2018 in de grijs/zwarte huisstijl van Rail Force One gestoken. Op 23 juli 2018 werd de eerste rit in de grijze kleurstelling gereden. De 1828 werd op 12 januari 2022 gepresenteerd in een vergelijkbaar kleurenschema, maar dan met een rood-wit-blauwe band over de loc, gebaseerd op het livery wat [Amtrak] voerde tot 2000 In 2020 werd de 1830 voorzien van een nieuw jasje, waar deze, naar Portugees voorbeeld, oranje werd geverfd. Als proef werd op beide neuzen een ander ontwerp toegepast, met op een neus een Marokkaanse snor en op de andere de Portugese schrikstrepen. Aan een kant werd ook het rooster oranje geschilderd. In 2021 werd het livrei overgedaan en kreeg de loc een compleet oranje outfit, met op beide neuzen Portugese schrikstrepen en licht-grijze roosters aan de zijkanten.

Shunter B.V.

Op 30 april 2013 werd loc 1823 verkocht aan Shunter, deze locomotief werd bij Shunters werkplaats aan de Blindeweg te Rotterdam voorzien van een dieselmotor van het type MTU 6V396. Dit project is in 2014 beëindigd om bedrijfseconomische redenen. Later werd de locomotief afgevoerd om als oefenobject voor de brandweer te worden gebruikt in Wijster.

Strukton Rail Nederland B.V.

Op 13 maart 2019 maakte Strukton Rail bekend dat zij loc 1824 had aangekocht.[8] De loc werd weer gecompleteerd en bedrijfsklaar gemaakt. In de toekomst wil men de locomotief voorzien van een batterij, zodat deze ook sporen zonder bovenleiding op eigen kracht kan berijden. Naast de 1824 heeft Strukton drie 1700's en een 2-tal DD-AR stuurstandrijtuigen overgenomen voor haar doel om meer elektrisch te rijden.

Train Charter Services B.V.

Eind 2020 nam TCS de 1835 over van de Bentheimer Eisenbahn. De loc is hernummerd naar 102001 en bestickerd in het bekende kleurenschema wat men al kent van de 1700'en. Sinds het najaar van 2021 rijdt de loc de Dinner Train ritten, waarbij met vier resto rijtuigen een rondje door Nederland wordt gereden.

Museumloc

Vanaf 2008 verminderde de behoefte aan getrokken rijtuigen sterk, als gevolg van de in-stroom van (veel) nieuwe treinstellen, zodat ook de locomotieven langzamerhand overbodig werden. Zo verwierf het Spoorwegmuseum in 2010 loc 1856 in dienstvaardige toestand. Het oorspronkelijke nummer 1656 werd begin 2011 weer op de locomotief aangebracht. Het inmiddels verdwenen wapen 'Hoogeveen' is nog niet teruggekeerd. Als tweede loc werd de 1840 verworven, die gebruikt is voor de voorraad van reserveonderdelen. Nadat de loc com-pleet geplukt was, werd deze in 2019 meegenomen in de sloopronde voor 1700's en werd op 9 oktober 2019 afgevoerd naar HKS Metals, waar deze gesloopt werd.