Plan K is een rijtuigserie, die tussen 1957 en 1984 werd ingezet door de Nederlandse Spoorwegen.

Geschiedenis

Als vervanging van de vooroorlogse series A 7200, B 7200, AB 7300, A 7400 en A 7532 die naar de binnenlandse dienst verhuisden, en in vervolg op de rijtuigserie Plan D werden eind 1957 en begin 1958 door Beijnes te Beverwijk dertig rijtuigen met eerste- en tweedeklasafdelingen gebouwd en afgeleverd voor de internationale dienst. De bakconstructie en de draaistellen de van deze rijtuigen, die bekend stonden als Plan K, waren evenals Plan D gebaseerd op het ontwerp van de voor 1940 gebouwde bolkoprijtuigen.

De rijtuigen werden in dienst gesteld in de Berlijns blauwe kleurstelling en werden onder-gebracht in de serie A3B5 7351-7380. Als nieuwigheid waren de zittingen in beide klassen uittrekbaar om zo slaapgelegenheid voor de nacht te bieden. Ook hadden deze rijtuigen een aparte wasgelegenheid.

Na het terugtrekken van deze rijtuigen uit de internationale dienst werd de stoomverwarming verwijderd. Rond 1983 werd ook de mogelijkheid tot verwarming met 3000 volt gelijkstroom en 1000 volt 16 2/3 Hz wisselstroom verwijderd.

De rijtuigen Plan K werden tussen 1980 en 1984 buiten dienst gesteld. Van deze rijtuigen zijn er zeven bewaard gebleven. Zes van deze rijtuigen zijn in het bezit van de Veluwse Stoomtrein Maatschappij. Bij het Spoorwegmuseum is één rijtuig aanwezig dat tussen 1984 en 1993 dienstgedaan heeft als begeleidingsrijtuig van de Koninklijke trein.

Plan K in model

Fleischmann had een model in zijn assortiment, dit model was echter in de breedte en in de hoogte in oude schaal 1:82, maar in de lengte sterk ingekort. De Nederlandse firma EloTrains heeft sinds september 2012 een model in haar assortiment in de diverse tijdperken. De rijtuigen zijn exact op schaal H0. In schaal N (1:160) bracht Arnold het rijtuig korte tijd uit, van 1969 tot 1972.

Trivia

• Van 1979 tot 1986 was er in Sint-Jans-Molenbeek een concertzaal die Plan K heette.[1]

Externe links/verwijzingen

• Plan K - nl.wikipedia.org
• Categorie Rijtuigen Plan K - uit Wikimedia Commons
• Rijtuigen Plan K - Het Utrechts Archief / hetutrechtsarchief.nl

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Voetnoten

1. Philippe Carly, Au Plan K, 2017, ISBN 9-782930-115443

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Geraadpleegde bron: nl.wikipedia.org/wiki/Plan_K - 28-12-2022